SAAS, IAAS, PAAS derken kafanız karışıyor olabilir! Nedir, nasıl, hangisi soruları arasında boğuşuyor olabilirsiniz ve gayet normal çünkü departmanınızın doğası gerekiyor teknik alt yapınız olmayabilir ve fakat teknik departman ile birlikte bir proje oluşturmanız gerekiyor; sizi anlıyoruz. Tüm modelleri detaylı şekilde açıklayacağız.
Veri merkezi sektörün o kadar temel bir konusu ki aslında çevresel her maddeye dokunuyor. Bir proje “bulut” üzerinde çalışıyor olsa bile temelde bir veri merkezine bağlı olmak durumunda. İşte sektörün bu kadar temel bir kolu ile ilgilendiğimiz için bazen yan konularda da sizlerle bilgilerimizi paylaşmak istiyoruz.
Konuya başlamadan önce as-a service mantığından bahsetmek isteriz. Bu mantık bulut tabanlı çözümler sayesinde gelişmiştir. Bu yapılar sayesinde işinize ve sizin için önemli olana odaklanırken GUI kolaylığı ve teknik konulardan sıyrılma nedeniyle pek çok fayda sağlarsınız. SAAS nedir, IAASnedir, PAAS nedir ve nasıl çalışırlar gelin inceleyelim. Sabırsızlar için de küçük bir tanım bırakıyoruz; PAAS: Hizmet olarak platform, IAAS: Hizmet olarak altyapı ve SAAS: hizmet olarak yazılım şeklinde tanımlanabilir. 4 ana bulut çözümünden 3’üdür.
SAAS Nedir?
SAAS yani tam ifadesiyle software as a service bir hizmet modelidir. Türkçe karşılığı hizmet olarak sunulan yazılım denilebilir. Kısaca örneklemek gerekirse; Salesforce, magento commerce cloud, shopify örnek olarak gösterilebilir. “Tak çalıştır” mantığıyla kullanabildiğimiz teknik bilgi gerektirmeksizin kullandığımız yazılımlardır. Türkiye’de de SAAS örnekler artık çok fazla örneğin en eskilerinden biri muhasebe yazılımı Paraşüt ‘tür. Bir diğer örnek ise Dropbox’dur.
SAAS projeler abonelik modeli ile çalışıyor. Hizmetler paketlere göre sınıflandırılıyor. Hizmet sağlayıcısı ihtiyaca göre yada aylık, yıllık olarak bölebilir bu sistemi.
Örneğin Salesforce pek çok farklı hizmet içerisinde planları farklı fiyatlarda ihtiyaçlara göre bölmüş. Türkiye’den verdiğimiz örnekte ise Paraşüt oluşturduğu paketleri müşterilerinden aldığı içgörülere göre sınıflandırmış. Burada amacımız herhangi markayı öne çıkarmak değil yalnızca örneklendirmektir.
SAAS projelerde doğrudan yazılımı geliştiren firmaya ödeme yaparsınız. Yazılımı geliştiren firma da herhangi bir güncelleme yaptığında tüm müşterilerine bu yenilikleri eş zamanlı olarak sunar. Bir diğer en büyük artısı da ölçeklenebilir olmasıdır; çoğu zaman yalnızca bir tuş ile planınızı yükselterek ihtiyaçlarınızı karşılamaya devam edebilirsiniz.
SAAS Modelinin Avantajları:
- Sunucu maliyetleri, abonelik maliyeti olarak yer değiştirir.
- SAAS projeler onlarca farklı senaryoyu deneyimledikleri için daha güvenlidir.
- Uzaktan çalışma için daha uygundur.
- Daha önce de ifade ettiğimiz gibi bu tip projeler her zaman günceldir.
- Genel tüm maliyetleri aşağı çeker.
- Entegrasyon kolaydır ve ölçeklenebilir projelerdir.
- Yönetim paneli ile teknik bilgisi hiç olmayan kişiler için tasarlanmış arayüzler işleri kolaylaştırır.
- Zamandan tasarruf sağlar.
SAAS Modelinin Dezavantajları:
- Kendi ürettiğiniz yazılımları, dilediğinizce kontrol edebilirsiniz ancak SAAS projelerde çoğunluğun ihtiyaçlarına göre tasarlanmış bir yazılımı kullanmanız gerekmekte.
- Hassas bilgilerin erişimi bulutta ve başka bir şirketin veri merkezinde bulunduruluyor. Bu durum güvenlik endişeleri doğurabilir.
- SAAS modeli her yıl yayılmaya devam etse de uygulama yelpazesi hala sınırlı.
- SAAS modelinde saas projelerin performansı tamamen satın alım yaptığınız şirkete bağlıdır. Bu durum sizi gelecekte çok mutlu edebilecekken mutsuz da edebilir.
- Sürekli olarak internete bağlı kalma durumunda olmanız çok büyük bir kolaylıkken altyapı sorunları nedeniyle ciddi bir zorluk haline de gelebilir.
Bu noktaya kadar SAAS ile ilgili iki örnek üzerinden artıları ve eksileri kısaca paylaştık. SAAS projeler hayatımızı ciddi şekilde kolaylaştıran önemli yazılım çözümleri ve sanallaştırmanın getirmiş olduğu kolaylıkları da etkin kullanıyorlar. Gelin şimdi IAAS modeline yoğunlaşalım:
IAAS Nedir?
IAAS için kısaca hizmet olarak alt yapı diyebiliriz Türkçe ifade etmek gerekirse. İngilizce açılımı ise infastructure as a service’dir. SAAS modelinde olduğu gibi IAAS modelinde de üçüncü taraf bir çözüm ortağı abonelik modeli aracılığıyla size dilediğiniz sanallaştırma ve depolama gibi altyapı hizmetlerini sunar. Tüm as-a service modeller gibi IAAS’da bir kullandıkça öde modeline sahiptir. Yani sahip olduğunuz hizmet aboneliği size yetmediğinde yükseltebilir veya ihtiyacınız kalmadığında düşürebilirsiniz.
IAAS Modelinin Avantajları:
- Ölçeklenebilirlik en önemli faydasıdır diyebiliriz.
- Dinamik ve esnek modeller sağlar.
- Kurumsal düzeyde bir altyapıya erişmenizi sağlar; Özellikle KOBİ, OBİ’ler için harika bir çözüm olabilir. Start-up’lar için de keza öyle.
- Maliyet doğrudan tüketime bağlıdır.
- Sanallaştırma teknolojileri ile bir donanım pek çok farklı kullanıcıya hizmet eder.
- Alt yapı üzerinde tam kontrol sahibi olmaya devam edersiniz.
- Tüm as a – service modelleri gibi kullanımı kolaydır.
- Çalışanların teknik konular dışındaki görevleri için çok daha fazla zamanı olur
IAAS Modelinin Dezavantajları:
- Bilgilerin farklı bir markanın ağında ve bulutta bulunması güvenlik kaygıları ortaya çıkarabilir.
- Herhangi bir kesinti olması durumunda hizmetiniz aksayabilir.
- IAAS modelinin nasıl yönetileceğini kavramak için eğitime ihtiyaç vardır.
IAAS modelini kendi altyapınızı oluşturmak için bütçeniz yoksa, ihtiyaçlarınız dengesizse, yalnızca kullandığınız kaynaklar için ödeme yapmak ancak yine de altyapı üzerinde tam kontrole sahip olmak istiyorsanız kullanabilirsiniz.
IAAS Proje örnekleri:
- Digital Ocean
- Amazon Web Services (AWS)
- Microsoft Azure
- Cisco Metacloud
- Google Compute Engine (GCE)
PAAS Nedir?
Türkçe ifadesiyle PAAS hizmet olarak platform’dur. İngilizce olarak açılımı ise platform is a service’dir. Genellikle uygulamalar için kullanılan bir as-a service modelidir. PAAS modeli için çerçeve tanımlaması yapabiliriz. Yani yazılımcıların üzerine uygulama kurabilecekleri özelleştirilmiş bir alan sunar. Geliştiriciler uygulamaların yönetimini sürdürürken, tüm sunucular, depolama ve ağ oluşturma, kuruluş veya üçüncü taraf sağlayıcı tarafından yönetilebilir. SAAS modelinden farklı olarak yazılım sunmak yerine yazılım geliştirilecek bir ortam sunar diyebiliriz kısaca.
PAAS Modelinin Avantajları:
- Hibrit modele kolayca geçebilirsiniz.
- İş süreçlerinizi kolayca otomatize edebilirsiniz
- Developer’ların iş yükünü doğrudan azaltır
- Geliştiriciler PAAS modeline güvenerek yalnızca gelişime odaklanır. Yani güvenlik asıl düşündükleri şey olmaz.
- Ölçeklenebilir ve esnektir.
- Uygulamaların maliyetini azaltır.
PAAS Modelinin Dezavantajları:
- Tüm as-a service çözümlerinde olduğu gibi güvenlik burada da bir kaygıdır. Çerçeve olarak güvenli bir ortam oluştursa da bilgiler başka bir şirketin ağında bulunmaktadır.
- PAAS modelinde kontrol etme seviyeleri satıcının modellerine göre değişmektedir. Bu durum bir sorun oluşturabilir.
- PAAS modeli, özelleştirmeler gerektirir. Bu nedenle, uyumluluk sorunları yaşanabilir.
- Satın aldığınız PAAS modelindeki bazı özellikler sizin için tamamen anlamsız olabilir. Bu nedenle satın alınan modelin esnekliği kıymetlidir.
PAAS Proje örnekleri:
- AWS Elastic Beanstalk
- Force.com
- Google App Engine
Doğuş olarak IAAS, PAAS ve SAAS projelerindeki ihtiyaçlarınızı sizlerle birlikte belirleyebiliriz. Son bir netleştirme amacıyla pizza as a service anolojisi ile makalemizi sonlandırmak istedik. Çeşitli bulut tabanlı çözümlerde de sizlere hizmet veriyoruz. Örneğin: Cisco Meraki bizim için en önemli hizmetlerden biri… Veri merkezi yada bulut tabanlı çözüm ihtiyaçlarınız için bize ulaşın.
