Bina, havaalanı ya da hastane gibi yerlerde; olası bir tehlike anında bulunulan yapıdan güvenli bir şekilde ayrılabilmek için tahliye planı uygulanır. Bu planın amaçlarının en başında insanları tehlike anından en kısa zamanda uzaklaştırabilmek yer alır. Aynı zamanda tehlikenin daha fazla büyümemesi için gerekli araçlarla yapı içinde müdahale noktaları oluşturulur.
    • Tahliye planı afet türlerine göre değişir mi?
    • Tahliye planında hangi yöntemler daha etkilidir?
    • Bu yöntemlerin kullanımı nasıl planlanır?

Afetlere Göre Müdahale Biçimleri: Bir afet durumunda bu afetin kaynaklandığı noktaya göre tahliye planı da değişkenlik gösterir. Örneğin deprem, sel baskını ya da farklı sebeplerden kaynaklanan doğal afetler için en önce güvenli noktalar bulabilmek amaçlanır. Bunun yanı sıra yangın ve gaz kaçağı gibi diğer afet durumlarında, afetin gerçekleştiği alandan insanların güvenli bir şekilde uzaklaşması sağlanır.

Tahliye Planında Kullanılan Yöntemler

Her zaman bir afetin gerçekleşme ihtimali vardır. Konu hakkındaki mevzuat Bu ihtimal, iyi bir tahliye planı yapılmasını gerekli kılar. Planı destekleyecek nitelikte otomatik olarak çalışabilen bazı müdahale araçlarıyla afetin büyümeden önüne geçilmesi sağlanır. Kullanılan bazı yöntemler şunlardır:

Akıllı Binalar

Teknolojinin ilerlemesiyle birlikte birçok eşya internet bağlantısıyla yönetilebilir. Yapılandırılan yeni akıllı binalar eşyaların birçoğunun dışarıdan yönetilebileceği bir sistemle çalışır. Tahliye planı kapsamında güvenlik özelliklerini içinde barındıran ve hızlıca çalışabilen yapılardan biridir.
Akıllı binalar ev içinde kullanılan enerjilerin takibini ve yönetimini mobil cihazlarınız üzerinden takip edebilme fırsatını sunar. Bu sayede herhangi bir afet durumunda en kısa zamanda bildirimler alarak haberdar olabilirsiniz.

Geçiş Kontrol Sistemi

Yapının içine giren ve çıkan kişilerin; parmak iziyle, biyometrik olarak ve kartlı sistemlerle takibini sağlamak için geçiş kontrol sistemi kullanılır.  Özellikle afet anında kimin hangi noktada bulunduğu kolayca tespit edilebilir. Bu noktalarda kaç kişi olduğu ve bu noktalara müdahalenin nasıl ulaşabileceği, bu sistem sayesinde tahliye planında etkili bir şekilde uygulanır.
Bu sistem ayrıca bina içinde bazı özel alanlara yalnızca belirli kişilerin geçiş kontrol sistemiyle girebilmesini sağlar. Yapının kritik noktalarının yönetildiği bu merkezlere yetkili kişiler girebilir. Görevli olmayan insanların girmesinin engellenmesiyle olası güvenlik açıklarının önüne geçilir. Bu sayede tehlikeli durumlar yaşanmaz.

Yangın Söndürme Yöntemi

Yangının detektörler aracılığıyla kısa sürede algılanabilmesi için bina içine yerleştirilir. Yangını algılayan hassas detektörler, dumanı algıladıktan sonra yangına direkt müdahale edebilir. Henüz itfaiye gelmeden yangının belirli ölçüde azaltılması ve önüne geçilmesi kurtarıcıdır. Sprinkler yangın söndürme sistemleri sayesinde yangına üstten müdahale edilerek su ve bazı çeşitli kimyasallarla yangının söndürülmesi sağlanır.
Hastanelerde ve havaalanlarında herhangi bir durumda direkt müdahale sağlayabileceği için sıklıkla tercih edilen yöntemlerden biridir. Özellikle dumanı algılama hassasiyeti havaalanındaki güvenliği de en üst düzeye çıkartır. Herhangi bir yangın durumunda ilgili noktalara otomatik olarak haber verilebilir.

Gazlı Söndürme Yöntemi

FM 200 gazlı söndürme yöntemi aracılığıyla yangın 10 saniye içinde algılanır. Bu sayede yangına direkt müdahale edilebilir. Özellikle hastanelerde yataklı hastaların olduğu alanlarda ve acilde önemli bir işlev görür. Havaalanındaki kritik noktalarda ve müzelerde tercih edilir. Tahliye planı için kullanılan bu yöntemle kokusuz ve hızlı sonuç alınabilecek bir müdahale yapılır.
Not: Doğuş olarak biz bu noktada NOVEC1230 sistemler de kullanıyoruz. Bu noktada amacımız çevreye en az zararı vermektir.

Tahliye Planı İçinde Yangın Alarmları

Tehlikenin algılanması ve direkt ilgili birimlere bildirim yapılması amacıyla yapının belirli noktalarına yangın detektörleri yerleştirilir. Bu yöntem, yangının fark edilerek yapı içindeki birçok noktaya sesli bir şekilde bildirim yapılmasını sağlar. Bu sayede yangının duyurulması, yapı içinde farklı noktalarda bulunan insanların boşaltılması sağlanır.
Yangın alarmları hem harekete geçmek için hem de insanların fark edebilmesi için iyi bir uyarıcıdır. Yangını algılayan ve alarmı çalıştıran bu sistem sayesinde can kaybının büyük ölçüde önüne geçilir. Yangın merdivenleri aracılığıyla bu alarm duyulduktan hemen sonra alan tahliye edilebilir.

Tahliye Planı Hangi Aşamalardan Oluşur?

Tahliye planının aşamaları, birçok farklı yöntem kullanılarak gerçekleştirilebilir. Bu yöntemler; afetin türüne ve gerçekleştiği alana göre değişkenlik gösterir. Özellikle alan içinde canlıların olup olmaması uygulama açısından farklılık oluşturur. Bu değişkenlerden yola çıkarak bir tahliye planı şu aşamalardan oluşur:
  1. Afet gerçekleşmeden önce, yapı henüz inşaat hâlindeyken, tahliye planı yapılır. Hangi noktalara nasıl araçlar yerleştirileceği kararlaştırılır.
  2. Tahliye planı birçok panoda yer alır. Yapının içinde olan insanlar bu planla farklı noktalarda karşı karşıya kalabilir. Bu sayede plandan ve çıkış noktalarından haberdar olurlar.
  3. Herhangi bir afet anında insanlar belirtilen kurallara uygun bir şekilde hareket etmesi önemlidir. İlgili merciiler aranarak bildirim yapılmalıdır.
  4. Afetin gerçekleştiği bölgede alarmlarla bildirim yapılır. Tahliyenin hızlı ve kontrollü bir şekilde gerçekleştirilmesi sağlanır.
  5. Afet bölgesinde yaşlı ve hasta insanların en önce tahliye edilmesi sağlanır. Onların güvenliğinden emin olunur.
  6. Eğer bir yangınsa, algılanan duman aracılığıyla yukarıdan su püskürtülerek otomatik müdahale gerçekleştirilir.
  7. Kartlı geçiş yöntemi, binanın hangi noktasında kimlerin olduğunu takip eder. O alanlar tespit edilerek ekipler yönlendirilir.
  8. Enerjiler kablolar aracılığıyla veri merkezine aktarıldığı ve tek bir yerde toplandığı için elektrik ve gaz gibi enerjilerin kapatılması mümkündür. Bu sayede afetin büyümesinin önüne geçilir.
  9. Tüm canlıların tahliye edildiğinden emin olunduktan sonra daha büyük müdahalelerle yapı eski hâline döndürülmeye çalışılır.

Tahliye Planı Nerelerde Uygulanır?

Canlıların olduğu her alanda tahliye planının yapılması elzemdir. Özellikle hastane, havaalanı ya da müze gibi yapılarda uygulanan bu plan, insanların en çok vakit geçirdiği evlerde de uygulanmalıdır. Evdeki tüm bireylerin bu plandan haberdar olması gerekir. Ev içindeki bazı bölgelere müdahale araçları eklenerek afet anında kısa sürede etkin olmaları sağlanır.